Babil’in Asma Bahçeleri Efsanesi
Babilin Asma Bahçeleri, dünyanın 7 harikasından biri olarak
gösterilmektedir; ancak bulunduğu yer, net bir şekilde ortaya
konulamamaktadır. Genel kanı ise, Irakın Babil ismiyle geçmiş dönemde
tanınmış, bugünün Hillah yakınlarında söz konusu bahçenin yer aldığı
iddia edilmektedir. Çoğu kaynakta, bahçelerin 2. Kral Nebukadnezar ile
ilişkilendirildiği görülse de, bahçelere dair bulunmuş bir arkeolojik
kanıt yoktur.
Konu hakkında çeşitli efsaneler anlatılmaktadır. Bir efsaneye göre,
Babilin Asma Bahçeleri, Kraliçe Amytisin yeşillikleri ve vadileri
özlemesinden kaynaklı olarak, eşi Nebukadnezar tarafından inşa
ettirilmiştir. Kral 2. Nebukadnezar, The Morvel of the Mankind (İnsanlık
Harikası) şeklinde bilinen devasa sarayı da inşa ettirmiş olduğu için,
efsanelerde bu bahçelerin de kendisine bağlanması olağan olarak
görülebilmektedir. Hakkında hiçbir ispatın olmaması, gözle görülen bir
buluntunun sergilenememesi, harika olarak betimlenen bu bahçelerin
sadece efsane olarak kalmasına sebep olmaktadır. Bir başka teori de,
eski Yunan ve Roma filozoflarının, doğunun verimliliğini ve
romantikliğini anlatmak için, böyle bir yapının olduğunu hayali olarak
tasarlayıp öğrencilerine anlatmalarından ileri gelmektedir.
Babilİn Asma Bahçelerine alternatif olarak, Asur Kralı Sanherib
tarafından Musulun yakınlarındaki Dicle Nehri üzerine yaptırdığı Ninova
sunulmaktadır. Bilimsel ve tarihi kaynaklarda, Babilİn Asma Bahçeleri
ile ilgili herhangi bir kanıtın yer almayışı, yine bu bölgedeki herhangi
bir doğal güzellik sahibi yapının Nebukadnezarın eşi ile
ilişkilendirilmemiş olması, muazzam güzellikte olduğu anlatılan Babilin
Asma Bahçelerinin aslında hiç var olmadığına işarettir. Heradobus,
Nebukadnezar yönetimindeki Babili eserlerine taşımış; ancak asma
bahçelerinden tek satır söz etmemiştir. Her ne kadar günümüze kadar 1
adet bahçe taşı bile bulunamasa da, bir takım bilim adamları, kanıtların
Fırat Nehrinin altında kaldığını da savunmaktadırlar. Ancak, bu
kanıtlar olsa bile, nehrin altından yapı için kazı çalışması yapmak çok
güvenli olmayacaktır.
Süryani kralı Sanheribin, Ninovadaki sarayı için yaptırdığı bahçeler
ise, kimi zaman Babilin Asma Bahçeleri ile karıştırılabilmekte, kimi
zaman da aslında birbirlerine alternatif nitelikte oldukları
söylenmektedir. Araştırmacı Dalley, bu konu hakkında, Ninovadaki
bahçelerin, Babilin Asma Bahçelerini hatırlatması için inşa
ettirildiğini savunmaktadır. Dalley, savunduğu argümanlarını, çözülerek
pek çok olaya kaynaklık eden Akad yazıtlarına dayandırmaktadır.
Bu argümanların içlerindeki, konu ile alakalı önemli noktalar ise şunlardır;
– Babil ismi, Tanrının Kapısı anlamına gelmektedir. Mezopotamya
uygarlığına dahil olan pek çok toplumda, Babil ismi birkaç kez
kullanılmış bir şehir ismidir. Sanheribin de şehrini bu şekilde anmak
istediği bilinmektedir.
– Babilin Asma Bahçeleri ile ilgili anlatılan birçok kaynak, dönemin
kralı Nebukadnezarı işaret etse de, kralın bıraktığı hiçbir yazıtta
bahçe ya da mühendislik çalışmalarının geçmemesi, konu ile ilgili şüphe
uyandırmaktadır. Ancak Sanherib, su mühendisliği ve bahçe işleri ile
ilgili yaptığı çalışmaları yazıtlara döktürmüştür. Sanheribin torunu
Assurbanipal, Sanheribin sarayının duvarındaki bir oyuğa, bahçe temalı
çizimler yapmıştır.
– Yine Sanherib, yeni yaptırdığı sarayını ve sarayının bahçesini, tüm
insanlar için bir mucize şeklinde tanımlamıştır. Bahçedeki suyu
yükselten mekanizmaları da anlatan Sanheribin, Babilin Asma Bahçeleri
kavramına daha yakın durduğu açıktır.
ALINTI
