Aylarında Arabanıza Kış Lastiği mi Kar Zinciri mi Tercih Edilmelidir?
Otomobil sürücüleri kış aylarının gelmesiyle birlikte tedirgin olurlar.
Nedeni hemen herkesin bildiği gibi zorlaşan hava şartları. Özellikle kar
yağışı ve buzlanma sürücüler için ciddi tehlike oluşturur. Bilinçli
sürücüler sıkıntıya düşmeden önlemini alır. Bazıları kış lastiği,
bazıları ise kar zinciri kullanmayı tercih eder. Peki, ama hangisini
kullanmak daha mantıklı; kış lastiği mi yoksa zincir mi?
Kış lastiği ile zinciri karşılaştırmak, belki kategorik anlamda kulağa
mantıklı gelmeyebilir. Ancak ülkemizde, karlı havalarda yol güvenliğini
sağlamak için en çok tercih edilen alternatiflerin başında kış lastiği
ve kar zinciri geliyor. Biz de karşılaştırmamızı bu ölçüde yapacağız.
Evet, diğer rehberlerimizde de olduğu gibi karşılaştırmamızın iki ana
unsuru olan kış lastiği ve kar zincirini ayrı ayrı inceleyerek
başlayalım:
Öncelikle şunu belirtmeden geçmeyelim, karlı havalarda otomobilin
bagajında kar zinciri bulundurmak zorunlu. Yani aracınızda kış lastiği
takılı olsa da zincir bulundurmanız gerekiyor. Çünkü bazen yollarda kış
lastiğinin yeterli olmadığı boyutta kar ve buz olabiliyor. Bu koşullarda
kış lastiğiniz dahi olsa zincir takmanız gerekiyor. Örneğin kayak
merkezine doğru tırmanılan yollar (Uludağ, Kartepe, Kartalkaya vs.)
Yalnızca kış lastiğine güvenirseniz, trafik polisi kontrolünde ceza
yiyebilirsiniz.
Evet; bu uyarıyı yaptıktan sonra kar zinciriyle başlayalım. Bildiğimiz
üzere bu zincirler, araçların karlı ve buzlu yollarda yoluna sorunsuz
devam edebilmeleri için tasarlanmış, 50-100 TL fiyat aralığında (marka,
ebat ve kalitesine göre değişiklik gösterir) olan bir güvenlik
aparatıdır. Lastiğin yola temas eden kısımlarını kavrar ve kar üzerinde
rahatça yol almasını sağlar.
Hemen herkesin bildiği gibi kar zincirini takmak ve sökmek oldukça
zahmetlidir. Bu işin uzmanları tarafından 5 dakikada yapılan işlem,
bilmeyenlerin çok daha fazla zamanını alır. Belki normal hava
sıcaklığında kar zincirini takmak çok daha kolay olurdu. Ancak düşünün,
yolda aracınızla ilerliyorsunuz ve birden kar bastırdı. Hava -10 derece
ve zincir takmanız gerekiyor. Zincir takmakta usta değilseniz, uzun bir
süre uğraşırsınız. Bu arada soğuktan dolayı artık hareket kabiliyetiniz
yavaşlar. Başarılı olabilirseniz ne mutlu, ancak her türlü zaman kaybı
ve zahmetli bir işlem olduğu aşikar. Ancak tüm bu zorluklara rağmen kar
zincirinin birçok kazayı önlediğini, hatta bazı durumlarda hayat
kurtardığını da söylemeden geçmeyelim.
Aracınızı zincir takılı bir şekilde kullanırken 50 km/s hızı geçmemeniz gerekiyor.
Biraz da kış lastiğinden söz edelim. Son yıllarda bu lastiklerin
yaygınlaşmasıyla (elbette her sene 1 Aralık’ta getirilen zorunluluğun
etkisi büyük) zincirin pabucu dama atıldı diyebiliriz. Kullanım
kolaylığı açısından zincirle kıyaslanamayacak kadar rahat. Dilediğiniz
zamanda, tabi en doğrusu kış mevsiminin başında herhangi bir lastikçiye
gidiyorsunuz ve takribi 1 saat içerisinde, yazlık lastiklerinizi kışlık
lastiklerle değiştiriyorsunuz. Sonrasında kış ayları bitene kadar başka
hiçbir şey yapmanıza gerek kalmıyor.
Kar lastiği değil kış lastiği!
Bir de kış lastiğiyle alakalı yaygın ama yanlış bilinen bazı konular
var. Örneğin başlıkta da belirttiğimiz gibi, doğrusu kar lastiği değil
kış lastiği. Yani bu lastikler, yumuşak yapısı sayesinde, sadece karlı
havalarda değil, kış mevsiminin bütün koşullarında sürücülere yardımcı
oluyor. Uzmanlar, kar yağsın yağmasın, 7 derecenin altındaki hava
sıcaklığında kış lastiğinin her zaman daha avantajlı olduğunu ifade
ediyor.
Kış lastiğinin de avantajları olduğu kadar dezavantajları var tabi.
Örneğin satış fiyatı kar zinciriyle mukayese edilemeyecek kadar yüksek.
Bir takım zincirin 50-100 TL arasında satıldığını söylemiştik. 4 adet
kış lastiği taktırma maliyetinin ise 600 lira ile 3,000 lira arasında
değiştiğini söyleyebiliriz. Fiyatlar lastik ebatı, kalitesi ve markasına
göre değişiklik gösteriyor. İkinci el alınması durumunda fiyatlar tabii
ki daha düşük olacaktır. Ancak lastiklerin temiz durumda olması ve az
kilometre yapmış olması önemli. Bir diğer husus yakıt ekonomisi; çünkü
kış lastikleri, yaz lastiklerine oranla daha fazla yakıt tüketiyor.
2 kışlık 2 yazlık olmaz!
Şimdi de bazı sürücülerin yaptığı yanlışa değinelim. Bu sürücüler, 4
adet kış lastiği almak yerine 2 adet kış lastiği alıp, öndeki lastikleri
kışlıklarla değiştiriyor, arka tarafta ise yine yazlık lastik
kullanmaya devam ediyor. Bu, birçok uzman tarafından da sıklıkla ifade
edilen son derece yanlış bir uygulama. Yalnızca 2 adet kış lastiği
takmak aracı potansiyel olarak tehlikeli bir hale getirir. Sürüş
özellikleri düşer ve araç dengesizleşir. Şöyle düşünün; öndeki iki
kışlık lastik yola gayet iyi bir şekilde tutunuyor, ancak arkadaki iki
yazlık lastik yola tutunamıyor ve sürekli patinaj çekiyor. Yani ön taraf
dengeli, arka taraf dengesiz olunca haliyle araç potansiyel tehlike
haline geliyor. Bir örnek ile farkı daha iyi anlayalım:
4 mevsim lastiklerle kışlık lastikleri bir tutmayın!
Hem yaz hem kış şartlarında kullanışlı olduğu iddia edilen lastik
türleri var bir de. Bu lastikler tabii ki yazlık lastiklere göre ıslak
zeminde daha iyi sonuç veriyor, ancak kesinlikle bir kış lastiğinin
yerini tutamaz. Çünkü bir lastiğin hem yazın sıcak asfaltta, hem kışın
karlı yolda, sorunsuz performans sağlaması neredeyse imkansız (şu an
için böyle bir teknoloji üretilmedi). Yine bir video ile 4 mevsim
lastiklerle kışlık lastikler arasındaki farkı daha iyi anlayalım:
Kar paleti iyi bir alternatif mi?
Zincir ve kış lastiğinden bağımsız bir alternatif daha var; kar paleti.
Bu aparatın uygulaması kar zincirlerine göre çok daha kolay. Örneğin
zincirde olduğu gibi birbirine dolanma riski yok. Paleti lastiğin
üzerine seriyorsunuz, aracı biraz hareket ettirdikten sonra iyice gerip
bağlıyorsunuz. Yani uygulaması kolay, fakat kullanışlı mı? İşte bu tam
bir soru işareti. Çünkü üst düzey kaliteye sahip kar paletleri hem işini
iyi yapıyor hem de uzun süreli kullanılabiliyor. Ancak bu paletlerin
fiyatı yaklaşık 1000 TL, yani 4 adet orta kalite kış lastiğiyle
neredeyse aynı fiyatta. 150-200 TL arasında satılan kar paletleri de var
tabii ki, ancak tahmin ettiğiniz üzere bu paletler düşük kaliteye sahip
ve daha ilk kullanımda dişleri kırılabiliyor. Üst düzey kaliteye sahip
paletlerin fiyatlarının düşmesi halinde kış lastiğine iyi bir alternatif
olacağını söyleyebiliriz.
Sonsöz
Bildiğimiz üzere kar ve buz üzerinde araçlar kontrolümüzden çıkar. Eğer
önlemini almazsak adeta bir akıntıda sürüklenir gibi sürüklenir gideriz.
Trafik kazaları da kaçınılmaz olur. Bu nedenle kış lastiği ve zincir
kış ayları için son derece önemli unsurlar. Bu bir lüks değil, her
şeyden ötesi can güvenliğimiz için son derece önem teşkil ediyor.
Bu yüzden herkese imkanı doğrultusunda kış lastiği taktırmasını
öneriyoruz. Eğer kış lastiği için bütçeniz yetmiyorsa yanınızda kar
zinciri bulundurmayı ihmal etmeyin.
